Kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile takip özel bir ilamsız icra yolu olarak karşımıza çıkmaktadır. Alacaklı, bu yola başvurmak istemesi halinde elinde kambiyo senedi niteliği taşıyan bir belge bulunduruyor olmalıdır. Kambiyo senetleri kanun kapsamında poliçe, bono ve çek olmak üzere sınırlandırılmıştır. Alacaklı bu belgeler dışında herhangi bir tahvil, banka mevduat sertifikası gibi belgelere dayanarak bu yola başvuru gerçekleştirememektedir. Kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile takip prosedürü; alacaklı kişinin takip talebini icra dairesine bildirmesi ile (yazılı veyahut sözlü şekilde) başlar. Ödeme emrinin kesinleşmesi, haciz, satış ve paraların paylaştırılması aşamaları ile devam eden bir süreçtir.

Büromuz tecrübeli avukatlarından Avukat Yetkin Atik Kambiyo Senetleri hakkında merak ettiğiniz her konuda sizlere yardımcı olarak, gerekli süreç hakkında danışmanlık hizmeti vermektedir.

Kambiyo Senetlerine Mahsus Haciz Yolu

Kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile gerçekleştirilen takipler sırasında borçlu, ödeme emrinin kendisine tebliğ edilmesini takiben 5 gün içerisinde ilgili takibi gerçekleştiren icra dairesinin bağlı bulunduğu icra mahkemesine dilekçe ile gerçekleştireceği başvuruyla birlikte imza ya da borca itiraz etme hakkına sahiptir. Ödeme emri için gerçekleştirilen itiraz satıştan başka takip işleminin durdurulmasına neden olmaz. Fakat, ödeme emrine itirazını gerçekleştiren borçlu tarafından yapılacak malların haczini veya icra veznesindeki paranın alacaklıya ödenmemesi için icra mahkemesinden icra takibinin geçici olarak durdurulmasını talep edebilir.

Gerekli şartların oluşması ve hâkimde derin kanaat uyandığı durumlarda icra mahkemesi geçici durdurma kararını re ’sen olarak verebilir. İcra mahkemesi tarafından verilecek bu karar tedbir niteliği taşımakta olup temyize kabil değildir. İlgili kararın ardından kararı veren icra mahkemesi işin esasına girerek, itirazın esası hakkında da karar vermelidir. İcra mahkemesi ödeme emrine itiraz hakkında gerçekleştireceği incelemeyi duruşmalı olarak gerçekleştirmek zorundadır.

İcra mahkemesi tarafından borçlunun itirazı reddedilir ise alacaklı kararın kesinleşmesini beklemeksizin takibe devam edebilir. Mahkeme tarafından verilen karar şekli anlamda kesin bir hüküm niteliği taşıdığı için red kararı verilmesiyle birlikte borçlunun menfi tespit veya istirdat davası açma hakkı saklıdır. Eğer, icra mahkemesi borçlunun itirazının kabulü yönünde bir karar verir ise takip işlemi durur ve kararın kesinleşmesini takiben icra takibi iptal edilir.

1. İmzaya İtiraz

İmzaya itiraz, borçlu kişinin takibe konu olan kambiyo senedinde yer alan imzayı inkâr etmesi halidir. Borçlu kişi imza itirazını ödeme emrinin tebliğinin ulaşmasını takiben 5 gün içerisinde gerçekleştirmelidir. Borçlu ilgili itirazı açıkça bir dilekçeyle birlikte icra mahkemesine yapmalıdır. Aksi halde ilgili kambiyo senedinde yer alan imza bu takip neticesinde borçluya ait sayılacaktır.

“Borcum yoktur”, “senet vermedim” veya “senet sahtedir” şeklinde gerçekleştirilecek itirazlar “İmzaya İtiraz” kapsamında ele alınmamaktadır. Yargıtay 12 HD’de 5.5.1998 tarihinde aynı doğrultuda şu karar verilmiştir: “Borçlunun mercii başvurusu imza inkârı olmayıp, senedi imzalayan kişinin şirket yetkilisi olmadığı yönündedir. Bu yöndeki itiraz borca itiraz niteliğinde olduğundan…” (1998/4574 E. 1998/4971 K.)

İcra mahkemesi, borçlu tarafından gerçekleştirilecek imza itirazını duruşma gerçekleştirerek inceler. Yalnızca evrak üzerinden inceleme gerçekleştirerek bir karar verilmesi kanuna aykırı bir durumdur. İcra mahkemesi davalı alacaklıyı, davacı borçluyu ve vekilini ihtarlı davetiye göndererek duruşmaya çağırır.

2. Borca İtiraz

Borçlu, imza itirazı dışında kalan herhangi bir sebepten dolayı ödeme emrine gerçekleştireceği itirazı borca itiraz nedeni olarak sayılmaktadır. Borçlu; ilgili borcun mevcut olmadığı, itfa edildiği, imhal edildiği, borcun zamanaşımına uğradığı ya da takas, faiz oranı veya yetki hususlarında itirazını gerçekleştirebilir. İcra mahkemesi hâkimi ilgili dosyanın incelenmesi adına her iki tarafı da en geç 30 gün içerisinde duruşmaya çağıracaktır.

Alacaklı ya da vekili duruşmaya gelmez ise icra mahkemesi alacağın itiraz edilen kısmı için takibin geçici olarak durdurulmasına karar verecektir. Takibin devam ettirilmesini isteyen alacaklı geçici durdurma kararının ardından 6 ay içerisinde icra mahkemesine başvuru gerçekleştirmek suretiyle borçlunun ibraz etmiş olduğu belge altında yer alan imzanın kendisine ait olmadığını ispat edebilir. Alacaklı ilgili imzanın kendisine ait olmadığını ispat etmesi halinde icra mahkemesi takibin devamına karar vermelidir. Bunun için alacaklıya gönderilen davetiyede bu yönde bir ihtara yer verilmesi gereklidir.

Duruşmaya yalnızca borçlu gelmez ise ve alacaklı duruşmanın devam edilmesini talep ederse hâkim borçlunun yokluğunda itirazı inceleyebilecektir. Borçlunun gelmediği duruşmalarda alacaklı incelemenin devam etmesini istemez ya da alacaklı ve borçlunun her ikisi de duruşmaya gelmez ise dosya işlemden kaldırılacaktır. Fakat, hâkim tarafların gelmediği durumlarda dahi yetki itirazını karar bağlar.

Kambiyo Senetlerine Özgü Haciz Yolu Karşılaştırma

Kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile genel haciz yolu arasındaki farkın daha iyi anlaşılabilmesi için tecrübeli avukatlarımızdan Avukat Yetkin Atik sizlere kısa ve anlaşılır bir tablo oluşturmuştur. Aşağıdan ilgili tabloya göz atabilirsiniz.

Kambiyo senetlerine özgü haciz yolu hakkında merak ettiğiniz konular ve danışmanlık ihtiyaçlarınız için Avukat Yetkin Atik ve büromuzla irtibata geçebilirsiniz.